“Legalisering drugs is wensdenken” is de titel van een opiniestuk van Teun Voeten in NRC van 2 december 2022. Het artikel wemelt van de fouten en valse frames. VOC voorzitter Derrick Bergman schreef een repliek, die de NRC opinieredactie beleefd afwees. Dit is de volledige tekst:
Legalisering van drugs is een geschenk voor “een autoritaire overheid die door een groeiende sociale onrust liever een zich drogerende dan een rebellerende bevolking ziet”, schrijft Teun Voeten in NRC (2 december). Eén ding moet je hem nageven: het is een originele analyse. Maar net als de rest van zijn stuk is het volstrekte flauwekul. Juist de meest autoritaire overheden, denk aan China, de Filippijnen, Singapore en Rusland, zijn enthousiaste uitvoerders van de mislukte oorlog tegen drugs, waar Voeten een lans voor breekt.
Lastig om alle onwaarheden van Voeten in één stuk te weerleggen
Het is lastig om alle onwaarheden van Voeten in één stuk te weerleggen zonder de maximale lengte voor opiniestukken te overschrijden. Ik zal me daarom tot de meest groteske claims en frames beperken. Om te beginnen het woord “drugslobby”. Wat bedoelt Voeten daar mee? Niet de producenten van drugs, want die zijn hun verdienmodel kwijt als hun producten gelegaliseerd worden. Misschien bedoelt hij het tijdschrift The Economist en burgemeester Halsema, die hij aan het begin van zijn artikel noemt? Of bedoelt hij NGO’s die in het geweer komen tegen de drugsoorlog, zoals de Stichting Drugsbeleid of LEAP Nederland, bestaande uit (ex-)politie en justitiemedewerkers die pleiten voor regulering?
Dan de “onscrupuleuze entrepreneurs” die wiet hebben opgepimpt “met een extreem hoog THC-gehalte waardoor psychoses kunnen ontstaan”. Voor de claim dat een hoger THC gehalte meer risico’s oplevert bestaat geen wetenschappelijk bewijs. Dat is ook de reden dat de Nederlandse overheid nooit een THC maximering heeft ingesteld en waarom ook in de Duitse plannen voor legalisering van cannabis geen THC maximum is opgenomen. Aan het grondwettelijke recht op zelfbeschikking heeft Voeten lak, omdat er ernstig verslaafden bestaan. Volgens die logica moet de overheid auto’s verbieden, want er bestaan mensen die dodelijke ongelukken veroorzaken met hun auto’s.
Cijfers of verdere uitleg ontbreken
Voeten erkent dat elke samenleving behoefte heeft aan roesmiddelen, maar “in Nederland is deze situatie volledig doorgeslagen”. Cijfers of verdere uitleg ontbreken; gebruiken Nederlanders meer drugs dan de inwoners van pakweg Frankrijk, dat zeer repressieve drugswetten heeft? Het antwoord is nee. Dankzij ons harm reduction beleid hebben we de oudste junkies van de wereld en sterven hier zeer weinig mensen aan drugsgebruik, de legale harddrugs alcohol en tabak uitgezonderd. Voeten zag met eigen ogen “de verwoestende effecten van fentanyl in Philadelphia”. Een raar voorbeeld want fentanyl is niet legaal in de VS, ook niet in Philadelphia.
Ook over Californië schrijft Voeten aperte onzin. Over de legalisering van cannabis meldt hij dat consumenten illegale cannabis die door kartels wordt gekweekt prefereren “boven duurdere, slappe staatszooi”. Staatszooi? Denkt Voeten werkelijk dat de Amerikaanse staat de cannabis produceert die in Californië te koop is? Als hij zich even zou verdiepen in de materie zou hij weten dat de nuloptie -steden en dorpen die legale cannabiswinkels weigeren binnen hun gemeentegrenzen- en absurd hoge belastingen de legale industrie op achterstand zetten. De sterkte van de wiet heeft hier echt niets mee te maken.
Voeten lijkt niet te (willen) snappen dat je juist roesmiddelen waaraan risico’s verbonden zijn niet aan de maffia moet overlaten
En zo gaat het maar door. Voeten schrijft een tweede keer dat de staat drugs zou gaan produceren na legalisering, maar dat gebeurt nergens ter wereld. De staat produceert ook geen alcohol of sigaretten, maar verleent wel vergunningen aan producenten en controleert de waar. Voeten lijkt niet te (willen) snappen dat je juist roesmiddelen waaraan risico’s verbonden zijn niet aan de maffia moet overlaten. Gek genoeg trekt hij dan wel weer een parallel met sigaretten als het er om gaat het “imago van drugs om te buigen”. En hij komt met de aloude stropop dat legalisering van drugs zou moeten leiden tot het verdwijnen dan wel inzakken van “de criminaliteit”. Dat heeft nog nooit één voorstander van legalisering beweerd, maar dat deert Voeten niet.
Waar het wél om gaat is de erkenning van het feit dat de oorlog tegen drugs nergens heeft geleid tot minder gebruik, minder aanbod of hogere prijzen van drugs. En dat de politie -ook in Nederland- veel ernstige zaken op de plank laat liggen omdat ze te druk zijn met het voeren van een strijd die geen enkel positief resultaat oplevert maar wel het meest winstgevende winstmodel dat criminelen ooit hebben gehad beschermt.
Derrick Bergman, voorzitter van de stichting Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod