Mario Zwart: Na Duitsland, moet Nederland ook legaliseren

Nu Duitsland gaat legaliseren kan Nederland echt niet meer achterblijven, schrijft Mario Zwart in een nieuwe column.

Duitsland staat op het punt cannabis te legaliseren. Een omwenteling: van superstreng beleid naar echte legalisering, zonder lokale experimenten of “gedoogbeleid”. De Duitsers doen het gewoon gründlich.

Daarbij steken onze Wietproef en Wietwet toch wel héél pover af. Hoogste tijd om daarmee te stoppen en gewoon te legaliseren, vindt columnist Mario Zwart.

Tijdlijn: zo ziet onwil er uit

Hoe zijn we in Nederland in de Groundhog Day van het eeuwige ‘gedoogbeleid’ gekomen? Waarom belemmert dat de legalisering? Zie hier, in vogelvlucht, de geschiedenis van ons cannabisbeleid.

28 miljoen jaar geleden: cannabis en hop onstaan uit een gemeenschappelijke voorouder
1937: de VS verbieden cannabis
1951: Nederland volgt de VS en verbiedt ook
1976: het Nederlandse gedoogbeleid ontstaat – door inzet van activisten als Koos Zwart en dappere politici als Dries van Agt [1]
1980-2001: Nederlandse plannen tot legalisering gaan niet door, mede door druk uit Frankrijk [2]
1996: Californië legaliseert mediwiet.
2000 en verder: wethouders, burgemeesters en anderen in Nederland pleiten voor vormen van legalisering, zoals gemeentelijke wietteelt en cannabis social clubs. [3] Alles wordt standaard afgewezen door het Ministerie van Justitie. [4]
2006: Colorado legaliseert recreatieve wiet. Vele staten volgen. In 2021 is recreatieve wiet legaal in 19 Staten, en medicinaal in het overgrote deel van de VS.
2013: peiling toont dat 65% van de Nederlandse bevolking voor legalisering is [5]
2013: Uruguay legaliseert
2015: Spanje decriminaliseert de facto thuisteelt van wiet
2017: in Nederland neemt de 2e Kamer de Wietwet aan (gedoogconstructies voor de teelt, cannabis blijft illegaal). Die gaat echter nog datzelfde jaar in de ijskast, het nieuwe kabinet komt met de veel beperktere Wietproef.
2018: Canada legaliseert cannabis
2021 (januari): De Amerikaanse staat Arizona breekt het record. Slechts 3 maanden (!) nadat kiezers voor legalisering stemden, verwelkomde de eerste legale wietwinkel er zijn klanten [6]
2021: Malta gaat thuisteelt en gezamenlijk telen in cannabis social clubs legaliseren [7]
2021: Luxemburg kondigt legalisering thuisteelt aan [8]
2021: In Duitsland spreken FDP en Grünen spreken zich op topniveau uit vóór legalisering, de SPD sluit zich daarbij aan [9]
2021: Amerikaans wetsvoorstel (van de Republikeinen) om cannabis op federaal niveau te legaliseren [10]
2021: Na 4 jaar treuzelen zijn nu 7 partijen (van de benodigde 10) aangewezen als wietproef-telers. Er is echter nog geen zaadje of stekje geplant.
2021: Burgemeesters roepen weer op tot legaliseren cannabis [11]. Kabinet weigert, zegt dat “eerst de resultaten van de Wietproef moeten worden afgewacht”. [12]
2022 (feb): volgens de laatste planning start dan de experiment-fase van de Wietproef [13]. De telers mogen gaan planten! Maar gaat dat lukken? De definitieve selectie van telers is anno november 2021 nog niet rond! En dan moeten de telers nog kassen en een organisatie opbouwen, financiering regelen, etcetera.
2022 (sept): de eerste wietproefwiet ligt in de coffeeshops. Als het allemaal lukt.
2027 (aug): einde experimentfase, begin ‘afbouwfase’. Coffeeshops moeten laatste experimentwiet vernietigen en moeten van het Ministerie van Justitie & Veiligheid weer hun oude illegale leveranciers opzoeken. Ja, dat leest u goed.
2028 (jan): einde Wietproef Nederland.

Wietproef en Wietwet: te laat, te weinig, te corrupt

Wietproef en Wietwet hebben het tempo van een slak. En ze belemmeren ieder initiatief op cannabisgebied . Want: “Eerst maar eens rustig de wietproef afwachten”. Ze zijn inhoudelijk teleurstellend, want in beiden blijft cannabis illegaal, maar gedoogd. Lees: een burgemeester kan óók om 5 gram experimentwiet, of om het kweken van één plant, uw woning dichttimmeren [14]. En de rechtsongelijkheid neemt toe: de winnaars van de Wietproef-loterij [15] mogen naar hartelust wiet kweken; waar de burger hard voor wordt gestraft [16]. Dat is moeilijk te verteren.

Maar het wordt erger: inmiddels hebben Canadese [17] wiet-giganten [18] belangen genomen in twee geselecteerde Wietproef-telers. Dus buitenlandse bedrijven mogen in ons land méér dan de eigen burgers. De politie controleert of burgers geen wietplant in de tuin hebben [19]. Waarom toch? Om de winst van die bedrijven te beschermen? Het wordt steeds gekker.

De legalisering in Duitsland is de genadeklap. Wietwet en Wietproef zijn nu ronduit belachelijk. Kunnen wij na 45 jaar gedogen eindelijk een stapje naar voren zetten? Yes we can! Ja, das können wir!

Wat dan wél?

Alle bezwaren tegen legalisering zijn weggevallen: “Het kan niet, het werkt niet, het leidt tot rampspoed en het mag niet van het buitenland”. Allemaal onzin. Legaliseren dus, en wel vandaag. Uiteraard inclusief thuisteelt. Geen gedogen, geen experimenten, geen pilots. Klaar. Kopieer maar de regeling van Oregon, of van Arizona. Laten we het legaliserings-snelheidsrecord breken!

En de Wietproef? Stopgezetten dat gedrocht. Het staat de telers uiteraard vrij om te blijven telen, onder het nieuwe legale regime. Ik wil dolgraag legale wiet van ze kopen! Maak het zoals bij tomaten of bier: grote aanbieders, kleine ambachtelijke partijen én volkstuin.

Ook de Wietwet, dat lijk dat al 5 jaar heen en weer wordt gezeuld tussen Tweede en Eerste Kamer, verdient een definitieve rustplaats. Vaarwel Wietwet, je hebt weinig liefde gekend, maar je kwam ook veertig jaar te laat hè?

[0]: https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-11-10/germany-s-next-coalition-close-to-deal-on-legalizing-cannabis

[1]: https://voc-nederland.org/blog/2014/05/08/koos-zwart-overleden/

[2]: https://voc-nederland.org/blog/2018/10/16/update-of-cannabis-policy-in-the-netherlands-has-the-dutch-war-on-weed-ended/

[3]: https://www.cnnbs.nl/deja-vu-burgemeesters-eisen-legalisering-cannabis/

[4]: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-24077-75.html

[5]: https://www.parool.nl/nieuws/meerderheid-nederlanders-steunt-legale-marihuana~b5a73d0f/

[6]: https://www.marijuanamoment.net/arizona-begins-recreational-marijuana-sales-just-weeks-after-voters-approve-legalization/

[7]: https://www.maltatoday.com.mt/news/national/112506/cannabis_legalisation_will_allow_regulated_clubs_and_home_growing_of_plants

[8]: https://www.independent.ie/world-news/europe/luxembourg-legalises-growing-of-cannabis-in-the-home-40976512.html

[9]: https://www.welt.de/politik/deutschland/article234358368/Bundestagswahl-Lauterbach-fuer-Legalisierung-von-Cannabis.html

[10]: https://www.forbes.com/sites/dariosabaghi/2021/11/09/a-leak-reveals-a-republican-led-bill-to-federally-legalize-and-tax-marijuana/

[11]: https://nos.nl/artikel/2398197-burgemeesters-softdrugs-legaliseren-tegen-ondermijnende-criminaliteit