Huiscolumnist Mario Zwart ziet dat de lockdown genadeloos de werking van de cannabismarkt blootlegt. Mythes worden doorgeprikt, bezwaren tegen legalisering ontkracht. En omdat de wietproef inmiddels op de lange baan is geschoven, staat niets een snelle legalisering van cannabis meer in de weg.

Na de lockdown lonkt de legalisering

‘Legale wiet helpt niks, want 90% is toch voor de export’ zeggen tegenstanders van legalisering vaak. Nou is die redenering op zichzelf al raar. Van onze zuivel exporteren we tweederde , maar dat is nooit een argument om melk illegaal te maken. Ook de buitenlandse consument verdient immers bescherming.

En bovendien: het exportverhaal wordt niet door feiten ondersteund. Zo onderschept de Nederlandse douane nauwelijks export-wiet – wél inkomende en uitgaande cocaïne, wél uitgaande xtc en wél import van hasj en wiet. Maar geen cannabis export. En de douanes in de landen om ons heen zien nauwelijks import van Nederlandse wiet, maar wél veel vrachtwagens met wiet en hasj die naar Nederland toe rijden.

Maar missschien brengt de corona-crisis nog meer duidelijkheid. Aan de gevolgen van de lockdown kunnen namelijk zien of een land een import- of een exportland is. Een voorbeeld. Nederland is een exportland van bloemen en aardappels. De boeren kunnen die op dit moment niet exporteren. Het gevolg: in de bollenstreek worden de bloemen voor een habbekrats verkocht, en frietaardappels gaan voor dumpprijzen naar varkensboeren.

Vraag omhoog

Wat doen de lock-downs met de prijzen van hasj en wiet in Europa? Wat kunnen we verwachten voor Nederland, Frankrijk en Spanje? Laten we eens kijken vraag en aanbod. De vraag naar cannabis kan best wel eens stijgen – door de lockdowns zitten meer mensen zich thuis te vervelen. Nu al is een verschuiving zichtbaar van “party drugs” als cocaïne en xtc naar “bank-hang drugs” als cannabis . Aan de andere kant: Covid-19 tast de longen aan, dus het klinkt logisch om als consumenten in deze tijd minder willen roken en minder blowen. Toch verwacht ik netto, voor Europa als geheel, een gestegen vraag naar cannabis. In de meeste landen gaan de prijzen dan ook omhoog.

Maar voor Nederland verwacht ik juist een lagere vraag naar wiet, doordat de coffeeshop-toeristen zijn verdwenen uit Amsterdam en uit de grensstreken. Bovendien is de lockdown bij ons veel minder streng dan bijvoorbeeld in Spanje, dus bij ons minder verveling en stress om “weg te blowen”

Aanbod omlaag

Dan het aanbod. Ik denk dat in Europese landen de productie van wiet terugloopt, omdat in veel landen het binnenlands verkeer is stilgelegd en omdat “verdachte situaties” nu veel meer opvallen. Minder wiet die moeilijker bij de klant komt, dat drijft de prijs op. Ook in Nederland zal de productie wat dalen, maar minder sterk dan in andere landen, want onze lockdown is minder streng. Kijkend naar hasj, denk ik dat het aanbod vanuit Marokko zal afnemen, omdat zowel productie als transport moeilijker wordt.

Meer thuisteelt

Wat bij het aanbod ook meespeelt: ik verwacht dat tijdens de lockdown meer mensen gaan thuistelen. Je hebt minder geld, je kunt (in veel landen) moeilijk aan wiet komen, maar je hebt wel veel tijd! Europa in lockdown ontdekt nieuwe hobby’s: wandelen, fietsen, tuinieren. De tuincentra maken recordomzetten – waarom zou dat voor ons plantje anders zijn? Deze thuisteelt heeft natuurlijk een dempend effect op de prijs. Maar hoe sterk? Ik heb geen idee hoeveel mensen nu de stap maken naar zelf telen.

Nederland, importland

Hoogstwaarschijnlijk is Nederland een cannabis-importland. Al met al verwacht ik dat de prijzen in Nederland gelijk blijven, in Frankrijk stijgen en in Spanje dalen. In de tabel staat waarom.

Blijft in Nederland tijdens de crisis de wietprijs inderdaad constant? Dan is dat wéér een aanwijzing dat we geen exportland zijn. Ik kan niet wachten op de cijfers. En kijk eens aan, zelfs het EU Drugsagentschap helpt ons met het verzamelen van cijfers!

De wietproef is dood, dus na de crisis direct legaliseren

Ik hoop op een snel einde aan de coronacrisis. En dat we met cijfers over vraag, aanbod en prijzen definitief de exportmythe kunnen begraven. Weer een bezwaar tegen legalisering ontkracht! En daarna kan het snel gaan hoor. Het goede nieuws is dat de wietproef tijdens deze kabinetsperiode niet meer gaat beginnen. Yes, op dat gedrocht hoeven we niet meer te wachten.

Zullen we gewoon afspreken: 1 oktober 2020 einde coronacrisis, 2 oktober 2020 cannabis legaal? Afgesproken!

Zie ook Column Mario Zwart: Cannabis na corona en klik hier voor meer columns van Mario Zwart.