Ook in 2019 rolde de groene golf verder en veranderde de wetgeving rond cannabis in Cyprus, Illinois, Zambia, Trinidad & Tobago en Italië. In Nederland werden de gemeenten bekend die mee (moeten) doen aan de wietproef, waarmee ook de Eerste Kamer instemde. Minister Grapperhaus overlegde in Thailand over Johan van Laarhoven en in juli overleed onverwacht cannabisondernemer en activist Nol van Schaik. Het VOC vierde het tienjarig bestaan, publiceerde twee bidbooks en lanceerde Veiligthuiskweken.nl en De Gouden Gieter.
Het grote VOC Cannabis Jaaroverzicht 2019
JANUARI
15 januari: Het VOC bestaat tien jaar.
17 januari: De Tweede Kamer debatteert over de wietproef. Op 22 januari stemt de Tweede Kamer voor het wetsvoorstel.
21 januari: Hightimes Holding Corp., eigenaar van ‘s werelds oudste cannabis-tijdschrift High Times, koopt Spannabis, de grootste cannabisbeurs van Europa. In december blijkt dat HHC grote financiële problemen heeft en failliet dreigt te gaan.
23 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst van coffeeshopbond PCN in Tilburg. De Stichting Drugsbeleid wint de Koos Zwart Award.
24 januari: De Director General van de World Health Organization pleit in een brief aan de secretaris generaal van de Verenigde Naties voor het verplaatsen van cannabis van Schedule IV, de zwaarste categorie, naar Schedule I, de lichtste.
FEBRUARI
2 februari: Tilburg stopt definitief met handhaving van het ingezetenencriterium.
12 februari: In perscentrum Nieuwspoort in Den Haag presenteert de stichting VOC een nieuw bidbook, ‘Het cannabis dossier – De frames en de feiten’. Klik hier voor de PDF-versie.
13 februari: Het Europees Parlement stemt vóór een resolutie (2018/2775(RSP)) waarin de 28 lidstaten worden opgeroepen om de barrières voor onderzoek naar medicinale cannabis op te heffen, research prioriteiten vast te stellen en de toegang tot cannabis medicijnen te verbeteren.
14 februari: Het Trimbos instituut publiceert haar jaarlijkse Nationale Drug Monitor. Wat cannabis betreft laten de cijfers vooral stabiliteit zien: “Het cannabisgebruik ligt sinds 2015 op ongeveer hetzelfde niveau. Het ooit-, laatste-jaar- en laatste-maand-gebruik van cannabis verschilt over de jaren slechts tienden van procentpunten en deze verschillen zijn niet statistisch significant.”
CNNBS.nl viste een paar krenten uit de pap van de Nationale Drug Monitor:
-Hoogopgeleiden (32,0%) hebben drie keer zo vaak ervaring met cannabis dan laagopgeleiden (10,9%).
-Cannabis wordt doorgaans met tabak gerookt in joints. Ruim zes van de tien laatste-maand-gebruikers (63,1%) nam niet meer dan één joint op een ‘typische blowdag’, 19,1% twee, 11,2% drie en 6,5% meer dan drie.
-Wiet is veruit favoriet: bijna twee derde (63,5%) van de laatste-maandgebruikers rookt meestal wiet, 22,9% meestal hasj en 13,6% geeft aan beide even vaak te gebruiken.
15 februari: Het Trimbos instituut publiceert ‘THC concentraties in wiet, nederwiet en hasj in Nederlandse coffeeshops (2017-2018)’. Het gemiddelde THC-gehalte in de meest populaire nederwiet verkocht in coffeeshops is gelijk ten opzichte van vorig jaar: 16,8%. Bij de geïmporteerde hasj lag het gemiddelde THC-gehalte op een recordhoogte van 23,5%.
15 februari: Cyprus legaliseert de teelt, import en export, bezit en gebruik van medicinale cannabis. Het parlement neemt het kabinetsplan aan met 34 stemmen voor en 18 tegen.
20 februari: Het CBR maakt de resultaten bekend van anderhalf jaar speekseltest. Sinds de invoering medio 2017 beoordeelde het CBR bij ruim 2000 mensen of zij gezien hun drugsgebruik hun rijbewijs mochten houden. Naast de boete van zo’n 850 euro en een half jaar onvoorwaardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid (bij een eerste overtreding) zijn zij ook bijna 1200 euro kwijt aan dit CBR onderzoek.
26 februari: De Haagse rechter oordeelt dat medicinale thuisteler Jeffrey Kemper uit Katwijk zijn planten binnen mag blijven kweken.
MAART
11 maart: In een langverwacht rapport over de zaak rond de Tilburgse coffeeshop pionier Johan van Laarhoven en zijn vrouw Tukta velt de Nationale Ombudsman een vernietigend oordeel over het handelen van het Openbaar Ministerie, de politie en het ministerie van justitie. “De Nederlandse overheid is het perspectief van het echtpaar uit het oog verloren… Er is niet goed afgewogen of de gekozen middelen in evenredige verhouding stonden tot het gekozen doel.”
20 maart: Provinciale Staten verkiezingen. Het kabinet Rutte III verliest haar meerderheid in de Eerste Kamer.
30 maart: In zijn geboorteland Australië overlijdt Nevil Schoenmakers (62), oprichter van de eerste cannabiszadenbank uit de moderne geschiedenis, The Seed Bank of Holland, aan kanker. Schoenmakers speelde een sleutelrol bij de ontwikkeling en popularisering van Nederwiet.
APRIL
8 april: In antwoord op Kamervragen van Michiel van Nispen (SP), Vera Bergkamp (D66) en Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) over thuisteelt van cannabis als medicijn stelt minister voor medische zorg Bruno Bruins dat bij thuis geteelde cannabis ‘per definitie van “medicinale cannabis” geen sprake kan zijn’. Thuisteelt is en blijft verboden en Bruins ziet geen reden om te overleggen met de gemeente Tilburg, waar inwoners met een doktersverklaring maximaal vijf planten mogen kweken.
11 april: Het kabinet stuurt een nieuwe versie van het Besluit experiment gesloten coffeeshopketen naar de Tweede Kamer. De VNG meldt nog dezelfde dag dat zij twijfels behoudt over de praktische uitvoerbaarheid en vraagt de Tweede Kamer om een hoorzitting. Belangrijkste kritiekpunten van de VNG: verplichte deelname van alle shops in een gemeente en verplichte herinvoering van het ingezetenencriterium voor grensgemeenten.
17 april: Een delegatie tuinders uit het Westland pleit bij een bezoek aan premier Rutte voor legalisering van medicinale cannabis. Ze waarschuwen dat het Westland miljarden misloopt en kwekers emigreren.
25 april: Tweede Kamer debatteert over Johan van Laarhoven en het rapport van de Ombudsman. Michiel van Nispen (SP) citeert een brief van Johan aan minister Grapperhaus: “Wij slapen hier zonder bed of matras en we doen noodgedwongen in de cel onze behoefte. Ik leef met dertien andere mannen in een cel van 11 m2. Overdag is het er warmer dan 40°C. Er kruipt ongedierte en er is veel geweld. Toereikende medische zorg is er amper.” Grapperhaus zegt dat de brief hem zeer geraakt heeft en dat hij het voornemen heeft om te gaan overleggen met zijn Thaise ambtsgenoten.
MEI
8 mei: Algemene Ledenvergadering van het CAN (Cannabinoïden Adviesbureau Nederland) in Houten. Het CAN is een initiatief van August de Loor en behartigt de belangen van producenten en verkopers van producten met CBD (cannabidiol).
11 mei: Het VOC viert haar 10-jarig bestaan met een expositie bij Burgers in Eindhoven en de lancering van de campagne en website Veiligthuiskweken.nl door erevoorzitter Henk Poncin.
31 mei: Illinois legaliseert als elfde Amerikaanse staat adult use van cannabis. De verkoop start op 1 januari 2020.
JUNI
12 Juni: Algemene Ledenvergadering en Meet & Greet bijeenkomst van coffeeshopbond PCN in Tilburg. VOC adviseur mr JLAM Roozen is een van de sprekers.
15 juni: Summer Edition van de Homegrown Cup, met als speciale gasten Mila Jansen, The Urban Remo uit Canada en VOC-voorzitter Derrick Bergman.
27 juni: De correctionele rechtbank Antwerpen verbiedt Trekt Uw Plant, de oudste Cannabis Social Club van België. Leden en bestuursleden krijgen celstraffen tot 20 maanden met uitstel voor handel en teelt. Zij gaan in hoger beroep. Trekt Uw Plant is in 2006 opgericht door wijlen Joep Oomen.
JULI
3 juli: 218 van de 355 Nederlandse gemeenten hebben een algeheel verbod op drugsgebruik afgekondigd voor de publieke ruimte, zoals parken, en straten, blijkt uit een inventarisatie van de NOS.
5 juli: In Best vindt de uitreiking plaats van de Highlife Cup, de oudste competitie voor wiet en hasj van Europa. Overall winnaars zijn coffeeshop Zero Zero uit Arnhem bij de wiet en Greenhouse Secret Farmers uit Den Haag bij de hasj.
23 juli: Een trieste mijlpaal: coffeeshop pionier Johan van Laarhoven en zijn vrouw Tukta zitten precies vijf jaar onder erbarmelijke omstandigheden gevangen in Thailand. Het VOC blijft aandacht vragen voor het lot van Johan en Tukta.
27 juli: In Spanje overlijdt totaal onverwacht de Haarlemse coffeeshopondernemer en cannabisactivist Nol van Schaik (65).
AUGUSTUS
13 augustus: Tijdens de maandelijkse VOC vergadering ontvangt Doede de Jong een cadeau om hem te bedanken voor zijn uitzonderlijke verdiensten voor het VOC, onder meer als vergadervoorzitter sinds het overlijden van Joep Oomen in 2016.
16 augustus: Tree of Life, de eerste Nederlandse Cannabis Social Club in Amsterdam, gooit het roer om. De vereniging, opgericht in 2014, gaat niet in hoger beroep tegen de afwijzing van hun aanvraag voor een ontheffing van de Opiumwet en wijzigt de naam en structuur.
19 augustus: De politie neemt twee wietplanten in beslag bij het bejaarde echtpaar Jan en Jannie uit Hasselt in Overijssel. Jan kweekte de planten buiten om olie te maken voor zijn vrouw die aan psoriasis lijdt. De zaak krijgt veel publiciteit en leidt tot afkeurende reacties.
23 augustus: Justitieminister Grapperhaus overlegt in Bangkok over de zaak van Johan van Laarhoven met de Thaise premier Prayut Chan-ocha en noemt dit later een ‘bemoedigend gesprek’. Vier dagen later bevestigt de Thaise Hoge Raad het vonnis, waarmee uitlevering naar Nederland in het verschiet ligt.
28 augustus: De tien gemeenten die meedoen aan de wietproef worden bekend: Almere, Arnhem, Breda, Groningen, Heerlen, Hellevoetsluis, Maastricht, Nijmegen, Tilburg en Zaanstad. RTL Nieuws gebruikt een VOC tweet bij haar berichtgeving.
28 augustus: Het rapport ‘De achterkant van Amsterdam’ van Pieter Tops en Jan Tromp verschijnt. Follow the Money publiceert een vernietigende analyse van het rapport door onderzoeksjournalist Bart de Koning: ‘Zoeken met een lampje naar bronnen en feiten in ondermijningsrapport’. In het Parool van 25 december 2019 antwoordt burgemeester Halsema op de vraag waarom zij de strijd tegen drugshandel tot haar hoogste prioriteit heeft gemaakt: “Deze prioriteit stond niet in het collegeakkoord, daarom heb ik het met een kunstgreep, door een rapport van Jan Tromp en Pieter Tops (De Achterkant van Amsterdam, red.), op de agenda gezet.”
SEPTEMBER
11 september: De Tweede Kamer debatteert over drugscriminaliteit in Nederland. VOC-voorzitter Derrick Bergman wijdt er zijn wekelijkse CNNBS-column aan: Ziek van het drugsdebat in Tweede Kamer.
18 september: In Amsterdam wordt advocaat Derk Wiersum vermoord. Premier Rutte zegt in reactie op de moord dat “die ondermijning begint met iemand van 16, 17 jaar die zijn eerste jointje rookt, dat is iemand die een pilletje neemt op een dancefestival”.
24 september: Historische stemming in Canberra, de hoofdstad van Australië: een wetsvoorstel dat bezit en thuisteelt van cannabis voor eigen gebruik legaliseert, krijgt een meerderheid en wordt op 31 januari 2020 van kracht binnen de Australian Capital Territory.
25 september: Cannabis Connect bijeenkomst in Utrecht voor coffeeshopondernemers die deel (moeten) nemen aan de wietproef.
27 september: De Hoge Raad oordeelt dat de overheid alle rookruimtes moet verbieden. De zaak is aangespannen door de stichting Clean Air Nederland. VWS staatssecretaris Blokhuis verklaart op 18 oktober dat de handhaving zal starten op 1 april 2020.
30 september: Leafly, de grootste cannabis website ter wereld, introduceert een nieuw systeem om cannabis te categoriseren, gebaseerd op het cannabinoïden en terpenen profiel.
OKTOBER
4 oktober: De Nederlandse Opiumwet bestaat honderd jaar.
4 oktober: De Hoge Raad oordeelt dat de kosten die een patiënt maakt om thuis medicinale cannabis te kweken als specifieke zorgkosten aftrekbaar zijn van de belasting mits hij of zij over een verklaring van een arts beschikt dat zelf gekweekte cannabis nodig is.
7 oktober: Lancering van De Gouden Gieter, een fotowedstrijd voor thuistelers, georganiseerd door het VOC i.s.m. cannabis-expertisecentrum en growshop Plantarium.
8 oktober: Op werkbezoek in Nieuw-Zeeland laat minister-president Rutte zich tijdens een persconferentie met zijn collega Jacinda Ardern positief uit over het Nederlandse coffeeshopbeleid. Rutte: “Let me first state that our Opium Act distinguishes between hard and soft drugs. And we tolerate the sale of soft drugs in coffeeshops and at the same time we take rigorous action against the sale of hard drugs and to suppress basically the sale of hard drugs. I believe that by adopting that particular strategy, we have separated the two markets, so cannabis users are not obliged to buy their soft drugs from criminal dealers who might easily bring them into contact with hard drugs. (…) I think that by distinguishing between hard and soft drugs we have seen smaller numbers, particularly of young people moving into use of hard drugs, but sticking with soft drugs.”
9 oktober: De eerste Nederlandstalige podcast over cannabis gaat van start: ‘High Tea met Derrick & Rens’, gepresenteerd door Derrick Bergman en Rens Hoppenbrouwers. Elke twee weken is een nieuwe aflevering te beluisteren o.a. via Soundcloud en YouTube.
24 oktober: in Finland haalt een volkspetitie over decriminalisering van cannabis de drempel van 50.000 handtekeningen. Het parlement moet de petitie nu bespreken.
26 oktober: In Duitsland starten prominente politici van de christelijke CDU een debat over legalisering van cannabis. De nieuwe Duitse drugstsaar Daniela Ludwig zegt in de Osnabrücker-Zeitung: ‘We moeten stoppen met ideologisch geladen zwart-wit debatten, want die brengen ons niet verder.’
30 oktober: Tweede Cannabis Capital Convention in het Compagnie Theater in Amsterdam. Keynote speaker is acteur en wietboer Jim Belushi. VOC-voorzitter Derrick Bergman wordt verkozen tot ‘Legalizer 2019’.
NOVEMBER
5 november: De Eerste Kamer debatteert over de wietproef. Een week later stemmen alleen de SGP en de PVV tegen het wetsvoorstel, alle andere partijen stemmen voor.
18 november: De rechtszaak tegen Suver Nuver begint met een regiezitting: de stichting van Rinus Beintema zou de geneesmiddelenwet en de Opiumwet overtreden. Het Openbaar Ministerie heeft al aangegeven geen hoge straf te zullen eisen.
20 november: Een meerderheid van de justitiecommissie in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, de House Judiciary Committee, stemt voor de MORE Act, die cannabis op federaal niveau legaliseert. Het is een eerste stap, maar zeker een historische.
20 november: Het VOC publiceert een nieuw bidbook, ‘Cannabis Manifest – Oproep tot bezinning’. Klik hier voor de PDF-versie.
26 november: Het jaarlijkse ‘EU Drug Markets Report’ van het EU drugsbureau EMCDDA en Europol verschijnt. Zo’n 25 miljoen Europeanen tussen 15 en 64 jaar hebben vorig jaar cannabis geconsumeerd, goed voor een -geschatte- omzet van 11,6 miljard euro. De EU signaleert dat het productaanbod diverser wordt, al blijven wiet en hasj dominant. “The market now also includes high-potency cannabis oils, synthetic cannabinoids, cannabis and cannabinoid products and preparations intended for medical use, and an increasing number of cannabidiol (CBD) or low-THC products being sold in a range of forms.”
DECEMBER
4 december: Drie nieuwe Trimbos publicaties: ‘THC-concentraties in wiet, nederwiet en hasj in Nederlandse coffeeshops (2018-2019)’, ‘Aanbod en gebruik van cannabisproducten in de coffeeshops’ en de factsheet ‘Gebruikswijzen van cannabis en hun effecten en gezondheidsrisico’s’. Te downloaden via deze link.
11 december: Statistics Canada publiceert de cijfers over een jaar legale cannabisverkoop in Canada. In totaal werd er voor ruim 907 miljoen Canadese dollar (€617,4 miljoen) aan legale ‘recreatieve’ cannabisproducten verkocht, waarvan 120,6 miljoen online. Er zijn 497 legale cannabiswinkels open.
12 december: Tijdens het seminar ‘De veilige gemeente’ zegt Hans Boutellier: ‘Er moet een nationaal debat komen over het drugsbeleid, want we worstelen er enorm mee.’ Boutellier is adviseur van het Verwey-Jonker Instituut en emeritus hoogleraar Veiligheid & Veerkracht aan de VU. Hij ziet een systematisch debat, zoals de Klimaattafels, voor zich.
12 december: De gemeente Eindhoven publiceert zijn nieuwe coffeeshopbeleid en laat het uitsterfbeleid los: er mogen drie shops bijkomen. Het afstandscriterium gaat van 250 naar 100 meter.
12 december: Binnenlands Bestuur, hét medium voor ambtenaren en bestuurders, publiceert een artikel over het Cannabis Manifest van het VOC: ‘Overheid faciliteert verdienmodel onderwereld‘.
13 december: Het Canadese ministerie van volksgezondheid, Health Canada, publiceert de ‘2019 Canadian Cannabis Survey’. Een paar conclusies: er is geen toename in gebruik sinds de legalisering, roken blijft de meest gebruikte consumptiemethode maar gebruik van edibles stijgt en ruim 40% van de ondervraagden koopt cannabis op de legale markt.
16 december: De regering van Zambia legaliseert cannabisteelt voor export en medicinale doeleinden. Eerder legaliseerden ook Zuid Afrika, Zambia en Lesotho cannabis, op uiteenlopende wijze.
16 december: De twee winnaars van De Gouden Gieter 2019 worden bekend gemaakt. De uitreiking vindt plaats op 13 januari 2020 in Nijmegen, tijdens de eerste VOC vergadering van het nieuwe jaar. 
17 december: In Canada gaat de legale verkoop van edibles, voedingsproducten met cannabis, van start. Een van de aanbieders is AbInbev, de grootste brouwer ter wereld.
18 december: In antwoord op vragen van B en W van Zwartewaterland over de twee wietplanten van Jan en Jannie verklaart het ministerie van VWS opnieuw dat thuisteelt van cannabis niet wordt toegestaan, ook niet voor medicinaal gebruik. Minister Bruins heeft op 16 december een brief met dezelfde strekking naar de stichting PGMCG in Tilburg gestuurd.
19 december: Kleinschalige thuisteelt van cannabis voor eigen gebruik is niet langer strafbaar in Italië, na een baanbrekend vonnis van het hooggerechtshof.
19 december: Ook Noorwegen verandert van koers: een regeringscommissie adviseert bezit van alle drugs te decriminaliseren en alle bezitsdelicten te verwijderen van het strafblad.
21 december: Winter Edition van de Homegrown Cup 2019, met als gast Karel Schelfhout, oprichter van de legendarische Super Sativa Seed Club.
24 december: Cannabis wordt legaal op de Caraïbische eilanden Trinidad en Tobago. Elke volwassene mag 30 gram en vier planten bezitten.
26 december: In Malaga wordt de moeder van de Spaanse cannabisbeweging, Fernanda de la Figuera (76), veroordeeld tot negen maanden onvoorwaardelijke celstraf en €10.000 boete vanwege haar rol bij Cannabis Social Club ‘Marías x Mária’.