Deze week sloot de internetconsultatie over de Ontwerp regeling experiment gesloten coffeeshopketen. Uiteraard leverde de stichting VOC ook een inbreng, terug te lezen op deze pagina.
Consultatie Ontwerp Regeling experiment gesloten coffeeshopketen
Stichting Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod, november 2019
Inleiding
Ter inleiding op de zeven concrete kritiekpunten van het VOC op de Ontwerp Regeling: de Tweede Kamer heeft op 21 februari 2017 in meerderheid een wet aangenomen die de cannabisteelt ten behoeve van coffeeshops voor heel Nederland reguleerde (77 stemmen voor, 72 tegen). Zelfs de tegen stemmende VVD fractie zei in een stemverklaring in principe voorstander van ‘slimme regulering’ te zijn. Na de stemming werd de Wet gesloten coffeeshopketen niet zoals gebruikelijk doorgeleid naar de Eerste Kamer. Tijdens de formatie van het huidige kabinet Rutte III werd de wietwet stilletjes opzij geschoven ten gunste van een kleinschalig experiment: de wietproef.
Voor- en tegenstanders van regulering zijn het er over eens dat dit experiment niet meer is dan een politiek compromis tussen vier partijen die fundamenteel van mening verschillen over het te voeren cannabisbeleid. D66 wil volledig legaliseren, VVD wil ‘slim reguleren’, CDA en ChristenUnie behielden hun bedenkingen. Het resultaat is uitstel van echte beslissingen. De wietproef gaat immers pas echt van start als dit kabinet al is uitgeregeerd.
Het kabinet heeft een aantal belangrijke adviezen van de commissie Knottnerus, die het experiment wetenschappelijk begeleidt, naast zich neer gelegd. Ook aan de terechte zorgen van de coffeeshopbranche is vooralsnog maar zeer ten dele tegemoet gekomen. Het door de coffeeshopbonden voorgestelde model van geleidelijke transitie is afgewezen.
Het VOC heeft bij diverse gelegenheden onderbouwde kritiek gegeven op de plannen voor de wietproef, o.a. bij de hoorzittingen van de commissie Knottnerus en bij de internetconsultatie in december 2018. Onze kritiek richt zich met name op de kleinschaligheid, de rigiditeit, het dwingende karakter en de overvloed aan regels.
Zeven concrete kritiekpunten:
1. De duur van de voorbereidingsfase en de geplande start van het experiment. Daarmee wordt toekomstige besluitvorming op grond van de uitslag van het experiment over de huidige kabinetsperiode heen getild. Het experiment, overeengekomen in het regeerakkoord, heeft aldus geen enkele invloed op het te voeren “regeerbeleid” in de periode waarvoor het akkoord van kracht is.
2. Het feit dat deelnemende coffeeshops na jaren intensieve medewerking aan het experiment worden terugverwezen naar het illegale circuit. Het betreffende circuit zal opgelucht de kans aangrijpen de langdurig verboden banden te herstellen en bestendigen. Ook voor potentiële telers is de beoogde beëindiging van de proef onwenselijk, temeer daar de strenge regels forse investeringen vergen.
3. Het ontbreken van een tussentijdse evaluatie. Significante indicaties, er op duidend dat beleidswijziging geboden zou zijn, kunnen niet tussentijds worden opgevolgd.
4. Verplichte deelname van alle coffeeshops in deelnemende gemeentes. Deze regel was voor de grotere steden de voornaamste reden om niet mee te doen. Een veel betere aanpak is het organische model, waarin de transitie naar gereguleerd geteelde cannabis geleidelijk plaatsvindt, bij coffeeshops die dat vrijwillig doen.
5. Het verbod op buitenlandse hasj.
De productiewijze van hasj in traditionele productielanden als Marokko, Nepal en India wijkt sterk af van wat in Nederland gebruikelijk en mogelijk is. Daarom zou een geleidelijke transitie ook bij de hasj wenselijk zijn en het risico verkleinen dat klanten uitwijken naar de straathandel of naar niet deelnemende coffeeshops.
6. Het verbod op ‘edibles’ en concentraten.
De exclusieve associatie van cannabis met roken is achterhaald. Consumenten kunnen cannabis ook verdampen, eten of drinken. Coffeeshops die aan de wietproef deelnemen mogen echter alleen spacecake verkopen, geen andere ‘edibles’. Edibles is een verzamelnaam voor voedingswaren waarin cannabis of stoffen uit de plant zijn verwerkt: snoepjes, frisdrank, kauwgum, chocolade enzovoort. Edibles zijn een goed alternatief voor mensen die niet willen roken. Dat geldt ook voor moderne cannabisconcentraten als wax, shatter en live resin, die -zonder tabak- worden verdampt (‘dabben’).
Het uitsluiten van edibles en concentraten is een gemiste kans en staat haaks op de kabinetsdoelstelling om roken en tabaksgebruik te ontmoedigen.
7. Grootste struikelblok blijft de kleinschaligheid van de wietproef.
Het experiment wordt slechts in een beperkt aantal gemeentes uitgevoerd: 10 van de 102 gemeenten waarin coffeeshops zijn gevestigd. Als alles doorgaat zullen 79 van de in totaal 570 coffeeshops deelnemen, nog geen 14%. Het resultaat, hoe dit ook uit valt, zal daardoor geen wezenlijke indicatie kunnen geven van de eventuele mogelijkheid de criminaliteit rond cannabisteelt en groothandel -landelijk tot bloei gekomen als gevolg van de ‘paradox van de achterdeur’- terug te dringen.
Mede gezien de wereldwijde trend van regulering en legalisering van cannabis is het beleid van dit kabinet achterhaald door de maatschappelijke realiteit. Het draagvlak voor legalisering bij de Nederlandse bevolking is al jaren groot: 70% volgens een Motivaction enquête uit 2015, 60% volgens een peiling van het EenVandaag Opiniepanel uit oktober 2019.
Nu ook Luxemburg de hele cannabisketen gaat legaliseren, zou niets ons land moeten weerhouden om een beslissende stap te zetten in het cannabisbeleid. Niet met een halfslachtige wietproef, maar door terug te grijpen op de aangenomen Wet gesloten coffeeshopketen uit 2017. Deze wet dient niet beperkt te blijven tot de aanvoer van de coffeeshops, maar ook de kleinschalige thuisteelt voor persoonlijke consumptie te omvatten. Het VOC heeft dit jaar een campagne gelanceerd over veilig thuis cannabis kweken. Zie www.veiligthuiskweken.nl.
Comment (1)
dylan 14/11/2019 at 10:25 pm
the edibles verbieden is het domste kan gwn niet zoveel mensen hebbe behoefte aan edibles en wille gewoon weg niet blowen