Vernietigend oordeel Nationale Ombudsman over handelen OM, politie en ministerie in zaak Johan van Laarhoven

In een langverwacht rapport over de zaak rond de Tilburgse coffeeshop pionier Johan van Laarhoven en zijn vrouw Tukta velt de Nationale Ombudsman een vernietigend oordeel over het handelen van het Openbaar Ministerie, de politie en het ministerie van justitie. “De Nederlandse overheid is het perspectief van het echtpaar uit het oog verloren”, aldus Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen. “Er is niet goed afgewogen of de gekozen middelen in evenredige verhouding stonden tot het gekozen doel.”

Voor de familie, vrienden en alle andere betrokkenen bevestigt het rapport van de Nationale Ombudsman wat zij al veel langer wisten: Van Laarhoven en zijn vrouw zijn doelbewust overgeleverd aan het militaire regime in Thailand en daar is later over gelogen. Advocaat Sidney Smeets van Spong advocaten gaf via Twitter een heldere samenvatting van de zaak Van Laarhoven en de keiharde kritiek van de Nationale Ombudsman:

De Nationale Ombudsman publiceert vandaag zijn vernietigende rapport over het optreden van de Nederlandse Staat in de zaak van coffeeshopondernemer Johan van Laarhoven, die samen met zijn partner op verzoek van het Openbaar Ministerie Thailand vervolgd en veroordeeld werden voor witwassen.

Johan en zijn echtgenote Tukta in betere tijden (Foto: www.justiceforjohan.nl)

‘Sjoemelofficier’ Lucas van Delft startte in 2011 een onderzoek naar de coffeeshops van Van Laarhoven. Omdat de verkoop in coffeeshops gedoogd wordt en rechters hen dus niet bestraffen voor de bevoorrading daarvan dreigde dit onderzoek op een mislukking uit te lopen.

Om die reden besloot hij de inmiddels met zijn partner in Thailand woonachtige Johan van Laarhoven in Thailand te laten vervolgen voor het ‘witwassen’ van het in Nederland met gedoogde verkoop verdiende ‘drugsgeld’. Van Laarhoven werd geofferd.

De Nationale Ombudsman beoordeelde de handelswijze van Van Delft en het OM als bijzonder onzorgvuldig. De Staat is de regie kwijtgeraakt en de acties waren niet goed voorbereid en doordacht. Van Laarhoven en zijn partner waren daarvan het slachtoffer.

Hoewel de Staat meermaals heeft betoogd dat het nooit de bedoeling was dat Van Laarhoven en zijn partner in Thailand vervolgd zouden worden komt dit de Nationale Ombudsman ongeloofwaardig voor aangezien in een brief om die vervolging is gevraagd.

‘De verantwoordelijke Nederlandse autoriteiten waren zich terdege bewust van het strenge beleid van Thailand ten aanzien van drugsdelicten’ zo stelt de Nationale Ombudsman vast. Toch is op 14 juli 2014 bewust om de vervolging van Van Laarhoven gevraagd.

De Staat verstrekte informatie aan Thailand over haar eigen onderdaan en benoemde diens partner als verdachte, wat ze helemaal niet was. De Staat loog aldus en speelde zo met haar leven. Let wel: we hebben het nog steeds over de gedoogde verkoop van softdrugs.

De Nationale Ombudsman stelt vast dat in de brief van 14 juli 2014 de Thaise autoriteiten expliciet wordt verzocht te overwegen een Thais strafrechtelijk onderzoek tegen Van Laarhoven én zijn partner te starten. Nederland verwachtte dus wel degelijk een vervolging.

In dat licht wordt de opmerking van voormalig hoofdofficier Charles van der Voort dat het ‘nooit de bedoeling is geweest’ dat de Thai de verstrekte informatie zouden gebruiken voor een eigen onderzoek door de Nationale Ombudsman ‘volstrekt ongeloofwaardig’ genoemd.

Ook de opmerkingen van Lucas van Delft in een voorlopig getuigenverhoor waarbij hij zegt dat hij verrast was door de aanhouding van Van Laarhoven en zijn partner is volgens de Nationale Ombudsman ‘moeilijk te plaatsen’ nu hij juist geïnformeerd heeft naar straffen.

De betrokken politieambtenaren die naar Thailand zijn afgereisd om tegen Van Laarhoven en zijn partner te verklaren hebben daarbij geen zorgvuldige afweging gemaakt of zich ook maar een enkel moment rekenschap gegeven van de gevolgen voor betrokkenen.

Van Laarhoven kreeg 103 jaar cel in een Thaise strafzaak die op verzoek van het OM werd gestart met informatie van Nederlandse agenten en zonder dat zijn belangen daarbij enige rol speelden. Hij zit al bijna 5 jaar in de cel/hel.

Zijn partner kreeg 11 jaar celstraf. De Nationale Ombudsman rekent dat de Staat zwaar aan, zeker in het geval van de partner die helemaal geen verdachte was maar wel zo genoemd werd om de Thai ‘iets in handen’ te geven om het onderzoek te starten.

De Nederlandse politieambtenaren waren aanwezig tijdens de aanhouding en hebben als getuige, onder ede de startinformatie aan de Thai aangeleverd door de Nederlandse verdenkingen samen te vatten en te presenteren als hun eigen bevindingen en dus als feiten.”

Tweede Kamerlid Vera Bergkamp bij de Justice for Johan kraam. Rechts Johan’s broer Frans van Laarhoven (© www.justiceforjohan.nl)

Tegen het Brabants Dagblad zei Smeets dat justitie minister Ferd Grapperhaus nu ‘als de wiedeweerga’ contact moet leggen met Thailand. Smeets: “Het wordt echt de hoogste tijd dat de minister nu zijn verantwoordelijkheid neemt. De minister heeft ook de zaak van Julio Poch nog op zijn bureau liggen, daar is het te laat, maar in de zaak van Johan is er nog wat te redden.”

Op Radio EenVandaag zei Johan’s broer Frans van Laarhoven: “Het enige wat mijn broer echt op de been houdt is de gedachte aan zijn kinderen, die hij natuurlijk ook al jaren niet meer gezien heeft en aan een soort van revanche gevoel: ik zit hier onschuldig, mijn vrouw zit hier onschuldig, ik gun niemand dat ik er niet fatsoenlijk uit kom.”

Johan van Laarhoven in zijn cel (eigen foto, eerder verschenen in NRC)

Tim Vis van Spong advocaten zei in dezelfde uitzending: “Wat ons betreft zou met name de minister nu zijn verantwoordelijkheid moeten nemen, moeten erkennen dat dit compleet fout is gegaan en zou hij zich nu met zijn Thaise ambtsgenoot moeten verstaan om dit ten spoedigste tot een goed einde te brengen.” Over de stand van zaken in het Thaise proces zei Vis: “Hij wordt op dit moment bijgestaan door een Thaise advocate, maar het Thaise proces is in die zin in een soort vagevuur beland, in een soort limbo beland, een onzekere fase, waarbij het hoger beroep bij de Hoge Raad nog loopt, alleen niemand weet wanneer de Thaise Hoge Raad precies een beslissing gaat nemen. En daar is juist de minister hopelijk toe in staat, om daar met zijn Thaise ambtsgenoot over te overleggen, om dat te bespoedigen, zodat de zaak daar in ieder geval ten spoedigste ten einde komt, zodat Johan zo snel mogelijk naar Nederland kan worden overgebracht.”

Vis corrigeerde later in de uitzending terecht presentatrice Suzanne Bosman: “U benoemde ook al eerder dat hij daar is veroordeeld vanwege het witwassen van drugsgeld: dat verdient wel nuancering. Hij is daar veroordeeld voor het investeren van de opbrengst van in Nederland gedoogde coffeeshops. Niets meer, niets minder. Wat hier gewoon bij inmiddels 580 coffeeshops gebeurt, dat geld heeft hij daar geïnvesteerd en that’s it. Maar de Thai die kijken daar uiteraard wat anders tegenaan, alleen dat had Nederland kunnen en ook moeten weten. En was het maar zo dat Nederland de belangen misschien wat verkeerd had afgewogen, wat uit het rapport van de Ombudsman zonneklaar wordt is dat er überhaupt geen belangenafweging is gemaakt. De belangen van Van Laarhoven en zijn partner zijn door de Nederlandse staat verkwanseld.”

Meer informatie over de zaak Van Laarhoven op de website van Justice for Johan: www.justiceforjohan.nl.

Zie ook: Haal Johan en Tukta van Laarhoven NU uit de Thaise hel, column VOC-voorzitter Derrick Bergman op CNNBS, 12 maart 2019

Comment (1)

  • ganja 11/03/2019 at 1:31 pm Reply

    hopelijk komt er zeer snel gerechtigheid

Leave Your Comment

Your email address will not be published.*