Het rapport ‘Internationaal recht en cannabis II’ dat vandaag verscheen zet de deur open naar legalisering van cannabisteelt. Hoogleraar strafrecht Piet Hein van Kempen, een van de auteurs in een interview met de Volkskrant: “Dit is een doorbraak in de discussie over de legalisering van cannabis-teelt en -handel. Wij laten zien: legalisering is juridisch mogelijk.”
De volledige titel van de 396 pagina’s tellende studie geeft aan welke invalshoek is gekozen: ‘Internationaal recht en cannabis II – Regulering van cannabisteelt en -handel voor recreatief gebruik: positieve mensenrechtenverplichtingen versus VN-drugsverdragen‘. De conclusie van de auteurs: niet alleen is legalisering juridisch mogelijk, het geldt zelfs als ‘een positieve verplichting tot bescherming van mensenrechten’, zoals het recht op gezondheid, de rechten op leven en tegen onmenselijke behandeling.
Het onderzoek is verricht door hoogleraar straf- en procesrecht Piet Hein van Kempen en universitair docent Masha Fedorava van de Radboud Universiteit Nijmegen. De opdracht kwam van een groep van 27 gemeenten die het Joint Regulation Manifest hebben ondertekend en al langer pleiten voor regulering van de teelt. Opmerkelijk genoeg concludeerden dezelfde wetenschappers in 2014 in opdracht van toenmalig minister Opstelten dat legalisering binnen de VN-verdragen niet mogelijk. Van Kempen zegt daarover vandaag in de Volkskrant:
“Dat was een opdracht van toenmalig minister Opstelten en de Tweede Kamer, waarbij alleen de vraag werd gesteld: is legalisering mogelijk onder de VN-drugsverdragen? Het antwoord daarop is nee. Sommigen betogen dat het wel mogelijk is, maar wij achten dat heel moeilijk verdedigbaar. Wij hebben toen bij ons onderzoek meteen aangegeven: er is ook ander internationaal recht waar je je als overheid aan moet houden, zoals de mensenrechten. Toen kregen we van de gemeenten de opdracht om langs die rechten de mogelijkheden van legalisering te onderzoeken. Nu blijkt: volgens de mensenrechtenverdragen kan het wél.”
Van Kempen is duidelijk: het argument dat internationale verdragen legalisering onmogelijk zouden maken kan voorgoed bij het grof vuil. “Onze conclusie is wel een instrument om politici in Den Haag te dwingen om de discussie over legalisering inhoudelijk aan te gaan. Het argument ‘het mag nou eenmaal niet’ houdt nu geen stand meer.’
De gemeenten reageerden bij monde van de Utrechtse wethouder Victor Everhardt (D66) enthousiast op het nieuwe rapport. Everhardt verklaarde vandaag tegen Binnenland Bestuur: “Dit is een baanbrekend resultaat, dat niet alleen landelijk impact zal hebben maar ook internationaal. We zijn voor het vervolg nu afhankelijk van de landelijke politiek, maar dit onderzoek maakt veel mogelijk.”
“Het resultaat toont aan dat nationale overheden cannabisbeleid mogen reguleren om aan de verplichtingen voor mensenrechtenverdragen te voldoen. Omdat er ruimte is voor regulering verwachten wij dat het Rijk de gemeenten snel ruimte biedt om te kunnen starten.”
“De bij dit initiatief betrokken gemeenten doen in ieder geval de oproep om ruimte te geven voor experimenten. We willen toekomstige experimenten graag samen met de regering oppakken.”
Klik hier voor pdf van het volledige rapport ‘Internationaal recht en cannabis II’