Op 29 maart is op de Antwerpse begraafplaats Schoonselhof de urn met de as van Joep Oomen bijgezet. Vrienden en medeactivisten uit heel Europa woonden de indrukwekkende afscheidsceremonie bij.

De stoet die Joep naar zijn laatste rustplaats begeleidde werd geleid door een groep Zuid Amerikaanse muzikanten. De bijzetting werd voorafgegaan door een uitgebreide ceremonie, uitgevoerd door een sjamaan. In een propvolle aula waren eerder toespraken te horen in het Vlaams, Engels, Frans, Italiaans en Spaans. Namens het VOC, waar Joep een van de oprichters van was, sprak voorzitter Derrick Bergman onderstaande tekst uit. De foto’s op deze pagina zijn gemaakt door zijn jongste zoon, Simon.

Beste mensen, familie en vrienden van Joep,

Het is onmogelijk om in vijf minuten recht te doen aan Joep. Ik concentreer me dus op het VOC, het Verbond voor Opheffing van het Cannabisverbod, de stichting die voortkwam uit het eerste Cannabis Tribunaal in Den Haag, in december 2008. Dit tweedaagse evenement was georganiseerd om het tienjarig bestaan van het Cannabis College in Amsterdam te vieren. Joep bedacht de formule en wist een unieke groep sprekers te strikken; politici, wetenschappers, coffeeshopondernemers, medicinale cannabisgebruikers en activisten.

Alle debatten van het Cannabis Tribunaal werden live gestreamd; in die dagen een noviteit. De eerste dag bekeek ik thuis, achter de computer. Maar al na een kwartiertje wist ik: morgen ga ik naar Den Haag om de tweede dag live mee te maken. Na afloop van het Tribunaal leefde bij veel aanwezigen sterk het gevoel dat we door moesten pakken, actie moesten ondernemen. En zo werd het VOC geboren. Het was Joep die mij er toe bracht over de drempel heen te stappen en van journalist activist te worden.

Vanaf de allereerste bijeenkomst leidde Joep de maandelijkse VOC vergaderingen. We kwamen vaak samen in Amsterdam, maar ook in andere steden, tot in Zwolle en Sneek toe. Joep was er altijd. Hij kalmeerde, inspireerde, deelde zijn enorme kennis en ervaring en hield de grote lijnen in de gaten.

Als de chaos te groot werd en mensen maar door elkaar bleven praten, vertelde Joep over de vergaderingen die hij in Bolivia meemaakte. Daar waren veel méér mensen en ging het regelmatig over leven en dood, maar toch bracht iedereen het op om naar elkaar te luisteren en elkaar uit te laten praten. Van de minister tot de eenvoudigste cocaboer.

Het VOC organiseerde nog twee keer een Cannabis Tribunaal in Den Haag en vanaf 2009 elk jaar de Cannabis Bevrijdingsdag in Amsterdam. We voerden actie op het Binnenhof, waar Joep symbolisch een open brief aan de voorzitter van het parlement op de achterdeur van de Tweede Kamer spijkerde.

Bij het beslissende debat over de invoering van de wietpas deelden we bidprentjes uit aan de politici met artikel 1 van de Nederlandse grondwet in een zwarte rouwrand: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.”

Om 35 jaar gedoogbeleid te herdenken legden we een krans van cannabisplanten bij het monument voor tolerantie in Hilversum. De actie trok veel pers, waaronder een cameraploeg van Powned, de omroep die prat gaat op botheid en politieke incorrectheid. Hun eerste vraag aan Joep: moet jij niet werken? Zonder een moment van aarzeling antwoordde Joep: dit ís mijn werk.

Ik denk niet dat ik iemand ken die harder werkte dan Joep. Zeven dagen per week, in zeker zes talen. En hij deed dat voor een grijpstuiver. Ik ben met Joep naar bijna alle grote cannabisbeurzen in Europa geweest, als Encod er een gratis stand kon krijgen: Wenen, Praag, Barcelona, Irun. In zijn kleine autootje reden we de hele nacht door, dat spaarde weer een hotelovernachting. Op die beurzen werd zijn enorme netwerk zichtbaar; Joep kon geen drie meter lopen zonder aangesproken of omhelsd te worden door vrienden en medeactivisten uit de hele wereld.

Joep verbond mensen, in letterlijke en figuurlijke zin. Bij het VOC hoorden wij elke maand uit eerste hand de laatste ontwikkelingen rond Trekt Uw Plant en later Mambo Social Club. Als spin in het web van Encod wist Joep ook precies wat er gebeurde in Spanje, in Latijns Amerika, in Italië, Slovenië en al die andere landen waar mensen vechten voor het recht op zelfbeschikking en de freedom to farm.

Vrijheid, dat is waar het Joep om ging. Als activist en mentor zal hij node worden gemist, maar als vriend zal ik hem nog meer missen. Bedankt voor alles, Joep, adios compañero!