Het eerste Cannabis Debat over het concept reguleringsmodel ‘Van gedogen naar handhaven’ in het Amsterdamse Cannabis College kenmerkte zich door een hoge inhoudelijke kwaliteit en een serieuze, open benadering van de deelnemers.

Het door de VOC georganiseerde debat trok afgelopen zaterdag zo’n 25 belangstellenden, onder wie oud PvdA Tweede Kamerlid Thanasis Apostolou, voormalig NORML-voorzitter Richard Cowan, Michael Veling (Bond van Cannabis Detaillisten), een vertegenwoordiger van de Bulldog, Ben Dronkers (Sensi Seeds, Hasj Museum, Hempflax), kweekgoeroe Ed Rosenthal, Egbert Tellegen (auteur van ‘Het utopsime van de drugsbestrijding’), twee vertegenwoordigers van het Transnational Insitute en Hester Kooistra, die bezig is met het ontwikkelen van een ‘bijsluiter’ voor cannabis.

Myranda Bruin (Vereniging Rotterdamse Coffeeshop Ondernemers) verzorgde de introductie en vertelde over de achtergrond van de Taskforce Handhaving Cannabis, waarna Joep Oomen (VOC, ENCOD) het concept reguleringsmodel presenteerde aan de hand van een Powerpoint-presentatie (klik hier voor PDF van het concept model). Na de pauze konden de bezoekers reageren en in discussie gaan met de aanwezige opstellers van het conceptmodel, Joep, Myranda en Derrick Bergman (VOC). Alleen Marc Josemans (Vereniging Officiële Coffeeshops Maastricht) ontbrak wegens vakantie; hij zal bij de overige drie debatten wel aanwezig zijn.

Apostolou roemde het conceptmodel als ‘een praktische en eerlijke notitie’ en had vooral tactische suggesties. Zo stelde hij voor de paragraaf ‘Hoe nu verder?’ naar voren te halen of hiermee te beginnen; met de dingen die hier genoemd worden zal iedereen het eens zijn. Wellicht is het model ‘te mooi’, oftewel teveel uitgewerkt. Hij stelde voor meer zaken open te laten, zoals de precieze regeling van het vergunningenstelsel. Ook in de formulering kan minder stelligheid en meer ruimte worden gebracht. Grootste steen des aanstoots was de passage over een coffeeshop binnen een straal van 20 kilometer van elke bewoningsconcentratie. Zeker omdat het merendeel van de gemeenten geen coffeeshop heeft, kan zo’n passage averechts werken.

Apostolou vindt ook dat het financiële voordeel dat voor de overheid te behalen is teveel wordt benadrukt. Daarmee maken we ons kwetsbaar voor kritiek van bezorgde ouders etc. (“Won’t someone please think of the CHILDREN!”). Tenslotte stelde Apostolou voor dat we meer moeten hameren op het internationale perspectief en bundeling van krachten met landen als Spanje, Tsjechië, Portugal etc.

Hester Kooistra hield een pleidooi voor produktinformatie en screening van cannabis; nu heeft het Trimbos instituut eigenlijk een monopolie op het screenen van coffeeshopwiet; dat moet anders.

Ook vindt Kooistra dat er in het model aandacht moet zijn voor vezelhennep en het ecologische belang van de cannabisplant. Concreet voorbeeld: geen plastic zakjes meer in de shop, maar zakjes van henneppapier. Ze stelde daarnaast voor het woord ‘drugs’ of ‘softdrugs’ te vermijden en te spreken van plant of kruid.

Jackie Woerlee vindt dat het model teveel over reguleren gaat; voor haar is alleen totale vrijheid acceptabel. Ze vindt het onacceptabel dat zij als patiënt al tien jaar in een juridische spagaat aan het kweken is om zo een medicijn te kunnen gebruiken dat werkt. Dat er maar één zin gewijd is aan medicinale gebruikers acht zij onvoldoende. Apostolou reageerde met de opmerking dat als je alleen je eigen verhaal vertelt er op een gegeven moment niet meer naar je geluisterd wordt; beter is het om kleine openingen te vinden die je ‘de tegenstander’ kunt bieden.

Michael Veling stelde dat het belachelijk is en blijft dat slechts 500 Nederlanders -zij die een gedoogvergunning voor een coffeeshop hebben- iets mogen doen dat niemand anders mag, namelijk cannabis verkopen. Volgens Veling heeft de branche ‘geen enkel belang bij regulering’. Ondanks de vele donkere wolken is de feitelijke situatie van coffeeshophouders volgens Veling verbeterd in de afgelopen tien jaar. Hij denkt dat een wietpas onhaalbaar is, hoe hard daarover ook geschreeuwd wordt door Den Haag.

Freek Polak (VOC, Stichting Drugsbeleid) reageerde door een vergelijking te trekken met het gedogen van abortus: als iets te lang gedoogd wordt zonder dat er een duidelijke regeling komt, ontstaan vanzelf problemen. Dat is ook bij de aanvoer van coffeeshops het geval. Volgens Polak is duidelijk dat er iets moet veranderen, behalve als het slechter wordt. Daar lijkt het nu toch sterk op, zowel voor de branche als voor de consument.

Ben Dronkers vertelde dat hij bij de BCD vaak gepleit heeft voor meer activisme en ondersteuning van activisten. Dat was niet makkelijk, maar de laatste tijd wordt het iets beter, aldus Dronkers. Hij was aanvankelijk gefrustreerd over de plannen voor de wietpas, maar ziet de pas nu toch als een stap vooruit in de normalisering van cannabis en erkenning van recreatief gebruik. Wel vindt hij dat er iets tegenover zou moeten staan: niet langer vergruisde neonbuizen in de wiet, transparante import van ‘fair trade hasj’, produktinformatie voor de consument etc. Kortom: regulering van de teelt in ruil voor een wietpas.

De opstellers van het conceptmodel benadrukten dat een gesloten clubsysteem voor landen als Spanje en België een vooruitgang betekent, maar voor ons land een duidelijke achteruitgang. Bovendien valt te verwachten dat een pasjessysteem niet minder, maar meer overlast op zal leveren. De Taskforce is dan ook principieel tegenstander van een wietpas, zeker als daaraan een registratie wordt gekoppeld van aankopen en bezoekfrequentie.

Richard Cowan wees op de disproportionele internationale invloed van het Nederlandse drugsbeleid. De rol van Nederland is zeer belangrijk in de ontwikkeling van het internationale drugsbeleid; dat zouden Nederlandse politici zich beter moeten realiseren. Dat belang is vele malen groter dan gekibbel over het al dan niet invoeren van een wietpas.

Freek Polak vertelde over de commissie die de lijstensystematiek van de Opiumwet gaat evalueren. Het lijkt hem uitgesloten dat deze commissie, waarin een aantal verstandige mensen zitten, cannabis hoger zal classeren, zeker gezien de recente rankings van o.a. het RIVM. Het resultaat zou de opdrachtgevers van de commissie weleens onaangenaam kunnen verrassen.

Het volgende Cannabis Debat vindt plaats op zaterdag 26 februari in coffeeshop Pink, Willemstraat 35, Eindhoven, wederom van 14.00 tot 17.00 uur.