Vonnis Checkpoint: coffeeshop = criminele organisatie

Door het vonnis in de zaak Checkpoint heeft Nederland er vanaf vandaag in één klap zo’n 600 criminele organisaties bij. Dat een groot deel van de medewerkers van Checkpoint schuldig zijn verklaard zonder oplegging van straf is niet meer dan een pleister op de wonde, veroorzaakt door een overheid die er een potje van maakt als het om cannabis gaat.

Advocaat André Beckers staat RTL Nieuws te woord, vlak na het Checkpoint vonnis (foto © Gonzo media)
Advocaat André Beckers staat RTL Nieuws te woord, vlak na het Checkpoint vonnis (foto © Gonzo media)

De kop boven het persbericht dat de rechtbank in Middelburg vandaag uitgaf: ‘Rol overheid zorgt voor milde straffen in Checkpointzaak’. Achter die acht woorden gaat een ontluisterende gang van zaken schuil. De rechter kwam met harde kritiek op het Openbaar Ministerie. Jarenlang werd Checkpoint ongemoeid gelaten, ook al was ‘de driehoek’ van politie, burgemeester en Openbaar Ministerie, tot in detail op de hoogte van de grote hoeveelheden buitenlandse bezoekers en de miljoenenomzet. De gemeente zag Checkpoint niet alleen als ‘een modelcoffeeshop’, zij faciliteerde en bevorderde zelfs de groei van de onderneming, aldus de rechter. De rol van de overheid ‘laat zich samenvatten met de conclusie dat Checkpoint kon groeien juist door het faciliteren door diezelfde overheid’.

Tot in 2008 wees de gemeente de weg naar de coffeeshops in Terneuzen: 100% affichering
Tot in 2008 wees de gemeente de weg naar de coffeeshops in Terneuzen: 100% affichering

Bij dat faciliteren was het de gemeente zelf die de AHOJ-G regels aan haar laars lapte, bijvoorbeeld door het langs  toegangswegen plaatsen van ‘blauwe borden met in witte letters “coffeeshops” met een witte pijl, alles omrand door een witte lijn als waren het officiële ANWB-verwijsborden’. Daarmee is het afficheringsverbod overtreden, aldus de rechter, ‘maar niet door verdachte’. “Het heeft de rechtbank bevreemd dat de feitelijke plaatsing van de borden is geschied door de gemeente Terneuzen, zijnde het bestuursorgaan dat het verbod van affichering als voorwaarde in de gedoogverklaring heeft opgenomen.”

Zo zijn er wel meer zaken die de rechtbank hebben bevreemd in de zaak Checkpoint. Gemeente, politie én het OM wisten precies hoe de vork in de steel zat, maar deden niets:

Checkpoint in Terneuzen
Checkpoint in Terneuzen

“Het bevreemdt de rechtbank dat ondanks het beeld dat de overheid had van Checkpoint er in het geheel niet is opgetreden. De gemeente heeft geen handhavingsacties toegepast. De belastingdienst heeft, wetende dat er sprake was van een stash en dus van overtreding van de Opiumwet, niets gemeld aan het openbaar ministerie en het openbaar ministerie heeft, terwijl ze daartoe blijkens de gesprekken in de driehoek wel aanleiding hadden, bij de fiscus niet om informatie gevraagd . Verder hebben het openbaar ministerie en de politie de controles gericht op de AHOJ-G-criteria en hebben pas in een heel laat stadium concrete aandacht gekregen voor de achterdeurcriminaliteit.”

Checkpoint_logoBij Checkpoint werkten 90 mensen. Hun vervolging als leden van een criminele organisatie heeft grote emotionele schade aangericht. De rechtbank begrijpt heel goed dat zij zichzelf niet zagen als criminelen: “Het is niet vreemd dat de medewerkers van Checkpoint het idee hadden dat zij werkten als personeelsleden van een gewoon bedrijf . Zij waren trots op hun werk en zij vonden dat Checkpoint model kon staan voor hoe een goede coffeeshop zou moeten functioneren.” De rechtbank windt geen doekjes om de verantwoordelijkheid van de overheid bij de groei van Checkpoint:

“De gemeentelijke overheid en via de driehoek voor een deel ook het openbaar ministerie zijn verantwoordelijk geweest voor een klimaat waarin Checkpoint ongestoord kon doorgroeien naar de status van de grootste coffeeshop van Nederland en ver daarbuiten. Het zijn weliswaar de leiding en medewerkers van Checkpoint geweest die de hen nu verweten strafbare feiten hebben gepleegd. Maar de overheid gaat – in ieder geval in feitelijke zin – zeker niet vrijuit. Naar het oordeel van de rechtbank moet dat in de strafmaat tot uitdrukking worden gebracht.”

André Beckers staat de pers te woord na de uitspraak (foto © Gonzo media)
André Beckers staat de pers te woord na de uitspraak (foto © Gonzo media)

Toch wordt de overheid niet vervolgd. Schrale troost voor de verdachten is dat de ‘twijfelachtige’ rol van de overheid wel heeft geleid tot aanzienlijk lagere straffen dan het OM eiste. Geen achttien maanden cel voor eigenaar Meddie Willemsen, maar slechts zestien weken, waarvan zeven voorwaardelijk, te verrekenen met zijn voorarrest. En geen 28 miljoen ontneming, maar  9,7 miljoen. De rechter: “Al met al heeft de rechtbank uit het voorgaande geconcludeerd dat de straffen in ieder geval zó moeten worden ingericht dat geen van de verdachten die bij Checkpoint werkte nu nog (en weer opnieuw) wordt gedetineerd.”

Theo Verbruggen (NOS Journaal) interviewt André Beckers (foto © Gonzo media)
Theo Verbruggen (NOS Journaal) interviewt André Beckers (foto © Gonzo media)

Niemand hoeft dus de cel in, maar het blijft onbegrijpelijk dat de rechtbank mee is gegaan met de redenering van het openbaar ministerie dat de eigenaar en werknemers van Checkpoint een criminele organisatie vormen. Wie het tachtig pagina’s tellende vonnis goed leest, ziet dat deze redenering geldt voor alle coffeeshops die structureel meer dan 500 gram voorraad hebben en wel eens cannabis verkopen aan mensen van wie vermoed kan worden dat zij deze cannabis ‘naar het buitenland zullen uitvoeren’. Met andere woorden: alle 700 coffeeshops in Nederland.

André Beckers, die het advocatenteam van Checkpoint leidt, gaat met zijn cliënten overleggen of zij al dan niet in hoger beroep gaan tegen dit wonderlijke vonnis. Het is te hopen dat dit hoger beroep er komt. Anders zijn de coffeeshops, en de duizenden mensen die daar werken, nog vogelvrijer dan ze nu al zijn. Beckers’ reactie op het vonnis:

Beeld: VOC
Beeld: VOC

“Wat we moeten vaststellen is dat we te maken hebben met een criminele organisatie waarvan een groot aantal leden hier vandaag wegloopt met een schuldigverklaring zonder oplegging van straf. Ik denk dat dat een criminele organisatie is waarvan menigeen zal zeggen: hé, dat is een aparte. Bovendien moeten we ons gewoon realiseren dat als je een coffeeshop exploiteert, die dagelijks open is en waar vanuit hasj en wiet wordt aangeboden, dan moet dat spul er ook in komen. Dan heb je dus een achterdeur. En dat doe je met allemaal mensen in loondienst, want dat ben je in Nederland verplicht: je moet ze een arbeidsovereenkomst geven, keurig loon betalen en sociale premies inhouden. Dat is een structureel georganiseerde samenwerking. Volgens de letter van de wet kan dan iedere coffeeshop gekenmerkt worden als een criminele organisatie. Wat we hiermee opschieten is dat de beleidsmakers moeten zeggen: we moeten dat hele debat over de coffeeshop niet voortdurend uitstellen, we moeten dat nu heel kritisch onder ogen zien.”

Logo van de Bond van Cannabis Detaillisten
Logo van de Bond van Cannabis Detaillisten

Op de website van de BCD (Bond van Cannabis Detaillisten) reageert coffeeshophouder Michael Veling positief op het Checkpoint-vonnis: “Ik zie alleen maar een heel gunstige uitspraak voor gedoogverklaringhouders. Hoe was ‘t ook alweer? Alle handelingen buiten de vergunningsruimte vallen gewoon, zoals altijd al, onder de Opiumwet. De veroordelingen zijn terecht, en niet ongebruikelijk. Niets nieuws onder de zon. De grote winst zit ‘m in het feit dat de rechter(s) niet is meegegaan in de aanklacht no. 3, 5 en 9. Op deze aanklachten is geen veroordeling gevolgd. Het was wederom een triomf voor de rechtsstaat en een zoveelste bewijs dat de rechter in Nederland ONAFHANKELIJK is! Als (lokale) overheid heb ik wel ontzettende pijn in mijn vingers, zo hard was de tik van de rechtbank.”

Klik hier voor het hele vonnis op rechtspraak.nl
Klik hier voor het persbericht van de rechtbank Middelburg

Zie ook: ‘Felle reacties bij proces Checkpoint Terneuzen’ (VOC-blog 4 november 2009)

Reportage van PZC-TV:

Comments (4)

  • Ren78 25/03/2010 at 7:51 pm Reply

    Eens kijken hoe lang het nu nog duurt voor dat eindelijk dat Hoofdlijnendebat Drugsbeleid gevoerd gaat worden…..

  • nol 25/03/2010 at 11:24 pm Reply

    Werknemers coffeeshops: Deelnemers criminele organisatie?
    Er was eens een coffeeshopje in Terneuzen, ver in het zuiden van Zeeland, met in de lucht een mengsel van zilte zeegeur en het vage aroma van in het nabijgelegen België gebakken frieten.

    Dat coffeeshopje was een initiatief van een jonge, plaatselijke hippie, die na een bezoek aan India, alwaar hij de geheimen van hash en hookah (een waterpijp) leerde kennen, terugkeerde naar zijn geboortedorp met een flink brok hash.
    Hij wilde het geheim van hash met meer mensen delen, en dus begon hij kleine stukjes van zijn brok te verkopen aan belangstellenden.
    Al snel lekte het geheim uit, ook de plaatselijke veldwachter kreeg er lucht van, en de hippie werd opgepakt om hem zijn geheim te ontfutselen op het politiebureau. Nadat hij al zijn geheimen had prijsgegeven werd hij weer vrijgelaten, om vervolgens verder te gaan met de verkoop van hash, want al was het geheimzinnige er van af, hash bleef een gewild product.

    De hippie werd nog een paar keer opgepakt, maar even zo vele keren kwam hij weer aan een brok hash om zijn groeiende klantenkring te bedienen, en omdat hij verder niemand kwaad deed, liet de politie hem uiteindelijk begaan. Er werd wel bij verteld dat hij ergens een vast plekje moest vinden, want op straat viel het gedoe een beetje te veel op.
    De hippie maakte een dealtje met een vriend, die en cafeetje runde, hij werd in de uitspanning de huisdealer, en de politie viel hem niet meer lastig. De barbaas en de hippie werden op en gegeven moment partners, gezien de ontstane situatie een logisch gevolg.

    Na een paar jaar kwam de gemeente met de boodschap dat het gebouw waarin de bar van de compagnons in gevestigd was gesloopt zou worden, maar er werd bij verteld dat er voor de hash-bar een nieuw pand geregeld zou worden. De hippie en zijn vriend waren zo slim om een advocaat in te zetten om hun belangen te behartigen, want zij hadden geen ervaring met contracten en clausules.

    De advocaat deed zijn werk uitstekend en de gemeente kwam haar afspraak na, dus de hash bar verhuisde naar een nieuwe locatie. Aangezien de belangstelling voor hash, en later ook wiet, steeds groter werd, besloten de partners de bar beneden te vestigen, en de verkoop van hash ging naar de bovenverdieping.
    Op die manier hadden ze eigenlijk meteen twee bedrijfjes, een bar en een zogenaamde coffeeshop, de benaming die in Nederland in zwang raakte als aanduiding voor een bar of café waar hash en wiet wordt verkocht.

    Ondanks de uitbreiding bleek de vraag naar hash en wiet maar toenemen, de drukte leidde er toe dat er een nummertjes systeem werd geïnstalleerd, zodat de vele klanten beneden in de bar op hun beurt in de coffeeshop konden wachten, met een nummer display boven de bar.

    Doordat ik me in 1996 ging bezig houden met het verstrekken van Mediwiet, en hiervoor naar medestanders in de diverse provincies op zoek was, kwam ik de hippie tegen in zijn coffeeshop, de hippie heet Maddy, hij kwam op skeelers naar zijn zaak, Checkpoint, de drukst bezochte coffeeshop waar ik me ooit naar binnen heb kunnen wringen.

    Maddy stemde meteen in toen ik hem vroeg Mediwiet verstrekker te worden, wat zoveel betekent dat mensen met een medische verklaring en een recept bij de aangesloten coffeeshops hun wiet voor half geld konden verkrijgen. Dit was volgens ons nodig omdat cannabis niet meer via apotheken verkocht mocht worden.

    Ik ben daarna nog een paar keer langs gegaan bij Checkpoint, ze hebben zelfs een keer bij ons gevoetbald tijdens ons jaarlijkse coffeeshop toernooi. De medewerkers van de coffeeshop hadden het steeds even druk, zeker met hun specifieke probleem, toen was de gulden nog geld, en werd er naast onze florijn ook betaald met Belgische franken, Duitse marken en s’zomers, als de campings volstroomden met Engelsen, ook nog in Engelse Ponden. De werkdruk was enorm, er waren dan ook voortdurend enkele werknemers overspannen thuis.
    De Euro was bij Checkpoint dan ook een welkome munteenheid, wisselkoersen en de rekenmachines werden overbodig.

    Maddy had altijd van die leuke prijzen op zijn hash/wiet menu, zoals fl 9, 80 voor Vikingwiet, of fl 11, 20 voor White Widow, waar anderen, ook ik, afronden naar fl 0,50 of een hele gulden. Hij verklaarde dat hij de inkoopprijs verdubbelde, en over de inkoopprijs werd onderhandeld tot op de stuiver.

    De advocaat had Maddy’s zaken zo goed geregeld dat hij bij volgende verplaatsingen op een nieuwe stek terechtkwam, met medewerking van de gemeente Terneuzen. Uiteindelijk werd hij tijdelijk in een noodgebouw van containers gehuisvest, tot hij, met toestemming van alweer de gemeente, een nieuwbouw mocht laten neerzetten. Ik ben daar persoonlijk nooit geweest, maar Maddy ben ik nooit vergeten en ik bleef via internet op de hoogte van de ontwikkelingen in Terneuzen.

    Vandaag was de uitspraak in de rechtszaak over de grootste coffeeshop ter wereld, en is Maddy veroordeeld tot 16 weken gevangenisstraf, gelijk aan de tijd die mijn favoriete hippie collega al achter de tralies heeft doorgebracht.
    Enkele van zijn medewerkers zijn tot werkstraffen en voorwaardelijke straffen veroordeeld, als zijnde deelnemers aan een criminele organisatie. Ik vind het onbegrijpelijk dat er straffen zijn uitgedeeld, want hij is decennia gedoogd, geholpen door de gemeente en uitgemolken door de belastingsdienst. De Belastingsdienst heeft jaren achtereen miljoenen belasting ontvangen van Maddy, daaraan hadden zij ook kunnen zien dat Checkpoint meer dan 500 gram per dag verhandelde, in porties van maximaal 5 gram. Als Maddy en zijn mensen dan al veroordeeld worden, moeten de Belastingsdienst en de gemeente Terneuzen zich voor het gerecht verantwoorden voor medeplichtigheid, want zij hadden via hun gegevens al lang kunnen (laten) ingrijpen.

    Het is misschien veel mensen ontschoten, maar Checkpoint had 100 mensen aan het werk, maar daar is geen krantenartikel aan besteed en geen vakbond voor opgestaan, want het zijn toch ‘maar’ cannabis dealers.
    Als er 6 mensen worden ontslagen bij een kattenvoer fabriekje vallen de pers en de vakbond over elkaar heen om er schande van te spreken. Reken maar eens uit wat het kost om 100 mensen van een uitkering te voorzien, en tel daarbij op dat Maddy geen miljoenen per jaar (meer) naar de schatkist draagt, de BV Nederland heeft dus weer eens een verlies/verlies situatie gecreëerd. Triest.

    Mijn personeel is nu ook bijzonder ongerust, , vooral die met kinderen, zij willen liever bij een uitzendbureau op de loonlijst, welke ze dan aan ons verhuurt, om zodoende niet als leden van een criminele organisatie te kunnen worden beschouwd!
    Ik heb daar best begrip voor, maar als het zover moet komen is het gedoogbeleid failliet, en zijn wij als coffeeshopondernemers vogelvrij verklaard.

    In Praag mag je trouwens sinds 1 Januari 2010 met max. 15 gram cannabis over straat, dit is niet langer strafbaar in Tsjechië, de Haarlemse politie nam twee weken geleden van een van onze klanten 3 gram in beslag, op straat.

    Heeft Nederland nu een tweedehands IJzeren Gordijn om coffeeshops opgetrokken?
    Nol van Schaik,
    Coffeeshopondernemer.

  • pb 07/09/2010 at 11:14 am Reply

    het zijn natuurlijk wel criminelen,een koffieshop gaat vandaag de dag voor zon 4 5 ton van de hand als het niet meer is,hoe kom je daar aan? ze vervoeren met merderen niet toegestane hoeveelheden hasjies en wiet? alle marokaanse eigenaren imorteren uit thuisland.
    enzzz

  • linda adam 25/11/2011 at 1:04 am Reply

    Ik wil jullie een vraag voorleggen. De psychische medicatie van de psychiatrie. Wees nou eerlijk heel veel procent van de nederlanders die in de psychiatrie zitten gebruiken. Maar niet alleen dat wat denk je dat die pillen zijn van de psychiatrie. Ik denk dat dat de meest gedoodgde harddrugs is die er bestaat. En dan nog vaak een joint erbij en nog eens alcohol soms ook nog andere drugs oh en ik zal de combinatie koffie er ook nog ffen bij zetten. Ja zeg die combo gaat niet. En geloof me als ik zeg dat ik uit ervaring spreek. Ik heb vanalles gedaan drinken zuipen blowen coke en pillen van de psychiatrie wel tot 18 per dag. Nu ben ik pillen vrij en ik red me zeer goed met een paar jointjes per dag. En geen verder alcohol of andere dingen meer. Ik vind dat de shops weer open moeten. Een joint is gewoon onkruid. En sint janskruid zou wel verkocht mogen worden terwijl dat heel gevaarlijk is al je in een manie zit. Maar dat staat er niet op vermeld. En zo zijn er meerdere kruiden vrij verkrijgbaar die gevaarlijk kunnen zijn. Waar is de politiek mee bezig in nederland/??

Leave Your Comment

Your email address will not be published.*