De aanbieding van een wetsvoorstel over growshops aan de Tweede Kamer is opnieuw uitgesteld. In antwoord op vragen van de vaste Kamercommissie justitie heeft minister Hirsch Ballin verklaard te verwachten ‘dat het wetsvoorstel in het eerste kwartaal van 2010 ter consultatie zal worden aangeboden’. Het nieuwe uitstel lijkt verband te houden met grote twijfels over de juridische houdbaarheid van de ‘growshopwet’.
Op de vraag ‘wanneer kan de Kamer het wetsvoorstel dat growshops gaat verbieden tegemoet zien?’ antwoordde Hirsch Ballin op 23 oktober j.l.: “De voorbereidingen van het wetsvoorstel dat toeziet op het verbieden van handelingen zoals deze in growshops plaatsvinden heeft enige vertraging opgelopen omdat rekening wordt gehouden met de bredere context van de kabinetsreactie op het rapport van de Commissie van de Donk en de Drugsnota die nog aan de Kamer zal worden gezonden. De verwachting is dat het wetsvoorstel in het eerste kwartaal van 2010 ter consultatie zal worden aangeboden.”
Let op het subtiele onderscheid tussen het verbieden van growshops en ‘het verbieden van handelingen zoals deze in growshops plaatsvinden’. Dat duidt er al op dat er van een totaalverbod op growshops geen sprake zal zijn, ondanks de stoere beweringen die de minister hierover in het verleden heeft gedaan. Zo verklaarde hij in een column op de website van zijn ministerie in maart 2008 over de voorgenomen nieuwe bepaling in de Opiumwet: “Daarin wordt strafbaar gesteld het telen, bereiden, bewerken, aanbieden, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren en het aanwezig hebben van stoffen, gegevens en voorwerpen waarvan men weet dat ze bestemd zijn voor het produceren van wiet.”
Los van de vraag of het strafbaar stellen van het ‘aanwezig hebben van gegevens’ niet strijdig is met de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting is het twijfelachtig of de plannen van Hirsch Ballin juridisch houdbaar zijn. In het tijdschrift Binnenlands Bestuur verklaarde Luuk Olsthoorn van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en veiligheid in november 2008: “Het is nog steeds de vraag of de rechter zo’n vergunningsstelsel voor een vergunningsvrije branche accepteert als er geen overlast is.”
Het wetsvoorstel is al twee keer eerder uitgesteld. Aanvankelijk zou het ‘medio 2009’ aan de Kamer worden aangeboden. In de justitiebegroting 2010 stelt Hirsch Ballin: “Wetsvoorstel is in voorbereiding. Vooralsnog is het streven erop gericht het na het zomerreces ter consultatie aan te bieden. TK is per algemeen uitstelbericht op de hoogte gesteld van uitstel in verband met financieel voorbehoud. Advies en concept-brief aan TK zijn op hoofdlijnen gereed. Gesprek met de advocatuur zal nog worden ingepland alvorens brief aan TK wordt gezonden.”
In gewoon Nederlands: justitie is bang voor financiële claims van gedupeerde growshophouders als de rechter de plannen van Hirsch Ballin naar de prullenbak verwijst. Gezien het feit dat in veel Europese landen growshops probleemloos en zonder vergunning opereren is die angst zonder meer terecht.